W dzisiejszym dynamicznie zmieniającym się świecie zarządzanie jakością i bezpieczeństwem żywności stało się kluczowym elementem funkcjonowania przedsiębiorstw, szczególnie w branży spożywczej. Podstawą efektywnego zarządzania jest podejście procesowe, które znajduje swoje odzwierciedlenie w uznanych modelach, takich jak Koło Deminga (PDCA) oraz normy ISO 9001 i ISO 22000. To podejście jest integralną częścią Systemu Zarządzania Jakością zgodnego z normą ISO 9001, która w swojej aktualizacji z 2015 roku rozszerzyła zakres o kontekst organizacji i oczekiwania stron zainteresowanych.

W branży spożywczej szczególną rolę odgrywa System Zarządzania Bezpieczeństwem Żywności PN-EN ISO 22000:2006, oparty na modelu podejścia procesowego. Norma PKN-ISO/TS 22004:2014 przedstawia model tego systemu, który, choć inspirowany Kołem Deminga, charakteryzuje się bardziej złożoną strukturą.

W tym artykule wyjaśnimy, czym jest audyt BRC, oraz przeprowadzimy skróconą analizę i interpretację danych z audytów BRC (British Retail Consortium) z perspektywy podejścia procesowego. Mając na uwadze cykl PDCA oraz normy ISO 9001 i ISO 22000, nasza analiza pozwoli na identyfikację kluczowych obszarów doskonalenia w zarządzaniu bezpieczeństwem żywności oraz lepsze zrozumienie, w jaki sposób podejście procesowe przyczynia się do zapewnienia wysokiej jakości i bezpieczeństwa produktów spożywczych. Podzielimy się również informacjami na temat skutecznych narzędzi dedykowanych do audytów w branży produkcji żywności.

Czym jest Standard BRC?

Standard BRC, opracowany w Wielkiej Brytanii, to kompleksowy system zapewnienia bezpieczeństwa żywności, szczególnie istotny dla dostawców marek własnych do brytyjskich sieci handlowych. Ewoluując od pierwszej publikacji w 1998 roku, standard ten integruje wymogi norm ISO 9000, HACCP oraz GMP/GHP, oferując precyzyjne wytyczne. Jego celem jest zagwarantowanie spójnej jakości i bezpieczeństwa produktów poprzez rygorystyczne wymagania, minimalizujące ryzyko błędnej interpretacji.

Audyt BRC: Co to jest?

BRC to globalny standard bezpieczeństwa, kluczowy dla współpracy z sieciami handlowymi. Łączy wymogi ISO 9000, HACCP, GMP i GHP, gwarantując wysokie bezpieczeństwo i jakość produktów.

Istnieją trzy główne certyfikaty BRC:

• BRC FOOD: dla producentów żywności.
• BRC IOP: dla producentów opakowań.
• BRC CP: dla producentów wyrobów niezwiązanych bezpośrednio z żywnością.

W dobie, w której zaufanie konsumentów do jakości i bezpieczeństwa produktów jest podstawą sukcesu, certyfikacja BRC (British Retail Consortium) staje się kluczowym wyznacznikiem standardów. To nie tylko pieczęć zatwierdzająca zgodność z rygorystycznymi wymogami, ale przede wszystkim świadectwo zaangażowania firmy w ciągłe doskonalenie i przejrzystość.

Audyty BRC, zwłaszcza te niezapowiedziane, stały się niezbędne w branży spożywczej i pokrewnych. To ze względu na wymogi GFSI, które nakładają obowiązek przeprowadzania co najmniej jednego takiego audytu co trzy lata. Jest to coś, co pozwala na potwierdzenie realnego działania systemów bezpieczeństwa, ocenę kultury bezpieczeństwa żywności w organizacji, a także zwiększenie zaufania klientów. Ważną rolą audytów jest również utrzymanie certyfikacji wymaganej przez sieci handlowe, co ostatecznie gwarantuje najwyższe standardy bezpieczeństwa i jakości.

Audyt BRC obejmuje następujące standardy:

• Bezpieczeństwo Żywności: Dotyczy produkcji, przetwarzania lub pakowania żywności i składników.
• Opakowania i Materiały Opakowaniowe: Obejmuje produkcję wszelkiego rodzaju opakowań i materiałów opakowaniowych.
• Magazynowanie i Dystrybucja: Skierowany do firm świadczących usługi magazynowania i/lub dystrybucji produktów wstępnie zapakowanych.
• Produkty Konsumenckie:  Dotyczy produkcji, montażu i pakowania kontraktowego wszystkich produktów konsumenckich.
• Agenci i Brokerzy: Przeznaczony dla podmiotów handlowych niebędących producentami w branży spożywczej i opakowaniowej.
• Handel Detaliczny: Dla podmiotów z sektora handlu detalicznego artykułami spożywczymi.

Audyt BRC (British Retail Consortium) to kompleksowa ocena, która ma na celu zapewnienie wysokich standardów bezpieczeństwa i jakości w produkcji żywności oraz w branżach pokrewnych. Oto kluczowe elementy, które są brane pod uwagę podczas takiego audytu:

• System HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points): Wdrożony zgodnie z siedmioma zasadami Codex Alimentarius, co zapewnia systematyczną identyfikację i kontrolę zagrożeń w procesie produkcji.
• System Zarządzania Jakością:  Udokumentowany system, w którym wszystkie elementy są jasno określone, a dane dotyczące działań są dostępne w formie pisemnej.
• Środowisko Produkcji:  Zapewnienie właściwych warunków produkcji, w tym wdrożenie zasad GMP (Dobra Praktyka Produkcyjna) i GHP (Dobra Praktyka Higieniczna). Obejmuje to kontrolę przepływu materiałów, ludzi, stanu budynków, czystości i kontroli szkodników.
• Kontrola Produktu: Obejmuje nie tylko kontrolę laboratoryjną surowców i produktów, ale także kontrolę opakowań, terminów ważności, rotacji zapasów oraz zabezpieczenie przed zanieczyszczeniami.
• Kontrola Procesu: Monitoring kluczowych parametrów procesów, takich jak czas i temperatura, oraz nadzór nad sprzętem kontrolno-pomiarowym.
• Wymagania Personalne: Sprawdzenie, czy personel przestrzega zasad higieny, czy są przeprowadzane badania medyczne i czy pracownicy są odpowiednio przeszkoleni.

BRC audyt w praktyce: Przykłady z branży żywności

System kontroli produktów rolnictwa ekologicznego w Polsce opiera się na certyfikacji prowadzonej przez jednostki upoważnione przez ministra rolnictwa. Te jednostki muszą posiadać akredytację Polskiego Centrum Akredytacji (PCA), co potwierdza ich kompetencje. Nadzór nad ich pracą sprawuje PCA oraz Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARiS) we współpracy z Inspekcją Handlową i Weterynaryjną. Certyfikacja obejmuje ocenę procesu produkcji, a w razie potrzeby – wyniki badań laboratoryjnych. Pozytywna decyzja prowadzi do podpisania umowy i wydania certyfikatu na okres 12–18 miesięcy, podczas którego jednostka certyfikująca sprawuje ciągły nadzór.

Przed kilkoma laty przeprowadzono audyt polegający na analizie protokołów z kontroli inspektorów rolnictwa ekologicznego jednej z jednostek certyfikujących. Materiały obejmowały wszystkie kontrole przeprowadzone w firmach zajmujących się przetwórstwem i obrotem produktami ekologicznymi na terenie Polski. Analiza ta dostarczyła cennych informacji na temat praktycznego stosowania standardów rolnictwa ekologicznego.

5 kluczowych punktów dotyczących audytu BRC:

1. Akredytacja i nadzór – Jednostki certyfikujące muszą posiadać akredytację PCA, a ich praca jest nadzorowana przez różne inspekcje.
2. Ocena procesu produkcji – Audyt koncentruje się na ocenie procesu produkcji, a nie tylko na badaniu gotowych produktów.
3. Certyfikat zgodności – Pozytywny wynik audytu prowadzi do wydania certyfikatu zgodności na określony czas.
4. Ciągły nadzór – W okresie ważności certyfikatu jednostka certyfikująca sprawuje ciągły nadzór poprzez kontrole, analizę skarg i badania.
5. Analiza protokołów – Bardzo ważnym elementem jest analiza dokumentacji kontroli, co pozwala na obiektywną ocenę.

Narzędzia do audytów BRC: system auditomat®

auditomat® to system, który wspiera i automatyzuje procesy audytowe, co jest szczególnie przydatne przy rygorystycznych standardach BRC. Oferuje szereg funkcji, które usprawniają i ułatwiają przeprowadzanie audytów:

• Elastyczny kreator list audytowych:  Umożliwiający tworzenie spersonalizowanych list kontrolnych.
• Różne typy pytań: Zapewniające wszechstronne zbieranie danych.
• Grupowanie pytań i obsługa ścieżek audytowych: Ułatwiające organizację i analizę wyników.
• Obsługa zdjęć i kodów QR: Umożliwiające dokumentowanie stanu audytowanych obszarów.
• Automatycznie generowane raporty PDF: Oszczędzające czas i zapewniające spójność dokumentacji.

Podsumowanie

Audyt BRC to nie tylko formalność, ale kluczowy element zapewnienia bezpieczeństwa i jakości w branży spożywczej i branżach pokrewnych. Jego kompleksowy charakter obejmuje zarówno systemy zarządzania, jak i praktyczne aspekty produkcji. To aspekty, które czynią go niezbędnym narzędziem w dążeniu do doskonałości.

Zadbaj o bezpieczeństwo i jakość swoich produktów! Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej o audytach BRC. Usprawnij proces audytu BRC dzięki auditomat®! Wypróbuj nasze innowacyjne narzędzie już teraz.