Kiedy mamy do czynienia z akronimem TPM Lean, możemy w zasadzie ująć kilka różnych terminów, które niemniej jednak są ze sobą bardzo zbieżne. TPM (Total Productive Maintenance), rozumiane jako Total Productive Management, dotyczy kompleksowego podejścia do utrzymania ruchu maszyn i urządzeń w celu maksymalizacji efektywności produkcji. W kontekście Lean Management ma to specyficzne znaczenie, bo wówczas TPM wiąże się z audytem TPM w celu usprawnienia operacji działań UR.

W takim kontekście wdrożenie zasad Lean Management staje się nie tylko strategią, ale koniecznością. Analizując konkretny przypadek, widzimy, jak głęboko zakorzenione są te zasady w kulturze organizacyjnej. Na podstawie opracowania Lean Management przygotowanego przez Politechnikę Śląską, Wydział Organizacji i Zarządzania w Zabrzu udowodniono, że ponad 70% pracowników firmy drukarskiej zrozumiało wizję kierownictwa i biegle posługuje się narzędziami Lean Management. To prowadziło do tego, że program TPM zrealizowano dla minimum 70% maszyn i urządzeń w drukarni. Wówczas średni współczynnik gotowości maszyn utrzymał się na poziomie powyżej 80%.

Ten niesamowity wynik można zawdzięczać wielu aspektom, ale aby osiągnąć tego typu dane, potrzebne są regularne audyty w firmie, które obejmują całość TPM w kontekście Lean Management. Dlatego rola audytu TPM jest niezwykle ważna i właśnie w tym artykule wyjaśniamy, na czym polega audyt TPM i dlaczego jest tak kluczowy w procesie Lean. Ponadto, podpowiemy jakie narzędzia są najskuteczniejsze w realizacji audytów TPM lean.

Czym jest TPM lean management?

Wśród szerokiego wachlarza narzędzi Lean, Total Productive Maintenance (TPM) odgrywa istotną role. Koncentruję się na utrzymaniu sprawności maszyn i urządzeń, co bezpośrednio przekłada się na efektywność całego procesu produkcyjnego.

Wdrożenie TPM wymaga systematycznego podejścia i zaangażowania całej organizacji. Jest to proces ciągłego doskonalenia, który przynosi wymierne korzyści w postaci zwiększonej efektywności, niższych kosztów i wyższej jakości produkcji. Ważne jest ujecie aspektu, że wdrażanie zasad Lean Management, w tym TPM, prowadzi do fundamentalnych zmian w kulturze organizacyjnej.

TPM lean to szereg zadań, które angażują pracowników na wszystkich szczeblach w proces ciągłego doskonalenia. Ważnym w tym procesie są zmiany mentalności z kolokwialnie ujmując „to nie moja sprawa” na sposób myślenia, dający jasno do zrozumienia, że „produkcja jest naszą wspólną sprawą”. W ten sposób TPM lean staje się fundamentem efektywnego zarządzania.

Oto kluczowe aspekty TPM:

Maksymalizacja efektywności

Głównym celem TPM jest zwiększenie produktywności poprzez eliminację wszelkich strat, takich jak awarie, przestoje, wady jakościowe czy wypadki. Dąży się do pełnego wykorzystania potencjału maszyn i urządzeń, co przekłada się na wyższą wydajność i niższe koszty produkcji.

Zaangażowanie pracowników

TPM kładzie nacisk na zaangażowanie wszystkich pracowników, od operatorów maszyn po kierownictwo, w proces utrzymania ruchu. Operatorzy maszyn są odpowiedzialni za codzienne utrzymanie autonomiczne, co zwiększa ich świadomość i odpowiedzialność za stan techniczny urządzeń.

Utrzymanie prewencyjne

TPM promuje proaktywne podejście do utrzymania ruchu, polegające na regularnych przeglądach, konserwacji i naprawach, zanim dojdzie do awarii. Utrzymanie prewencyjne pozwala na minimalizację przestojów i przedłużenie żywotności maszyn.

Poprawa jakości

TPM przyczynia się do poprawy jakości produktów poprzez eliminację wad powstających w wyniku nieprawidłowego działania maszyn. Dbałość o stan techniczny urządzeń pozwala na utrzymanie stabilności procesu produkcyjnego i zapewnienie wysokiej jakości wyrobów.

Bezpieczeństwo pracy

TPM kładzie duży nacisk na bezpieczeństwo pracy poprzez eliminację zagrożeń związanych z awariami maszyn i urządzeń. Regularne przeglądy i konserwacja pozwalają na wykrycie i usunięcie potencjalnych zagrożeń, co zwiększa bezpieczeństwo pracowników.

TPM Lean Management w Polsce

W Polsce Lean Manufacturing nie jest niczym nowym. Lean od lat zyskuje coraz większe uznanie, co potwierdzają liczne studia przypadków możliwe do przeprowadzenia analiz. Bazując na analizie przeprowadzonej przez Lean Enterprise Institute Polska na ponad pięćdziesięciu firmach z różnych branż, ujawniono imponujące rezultaty w odniesieniu do sukcesu tych firm.

Badania wykazały, że firmy stosujące te metody osiągają wzrost wydajności nawet o 66% oraz zwiększają wykorzystanie maszyn (OEE) o 59%. Ponadto redukują zapasy w toku produkcji o 80% i zmniejszają powierzchnię produkcyjną o 61%. Ważne okazuje się również to, że skracają czas przejścia o 70% oraz redukują czas przezbrojeń maszyn nawet o 96%.

Te imponujące liczby to jednak tylko wierzchołek góry lodowej. Firmy zgłaszają także znaczną poprawę jakości, a liczba skarg spada. Wiele organizacji odnotowuje nawet dziesięciokrotny wzrost liczby usprawnień zgłaszanych przez pracowników. W rezultacie Lean Manufacturing staje się nie tylko narzędziem optymalizacji procesów, ale kompleksową strategią transformacji, przynoszącą wymierne korzyści na wielu poziomach działalności.

Czym jest audyt TPM?

Audyt TPM (Total Productive Maintenance) to systematyczna ocena stanu wdrożenia i efektywności systemu TPM w organizacji. Jego celem jest zidentyfikowanie obszarów do poprawy, monitorowanie postępów oraz zapewnienie, że praktyki TPM są skutecznie stosowane.

Oto kluczowe aspekty audytu TPM:

Ocena stanu wdrożenia:  Audyt sprawdza, w jakim stopniu organizacja wdrożyła poszczególne filary TPM, takie jak utrzymanie autonomiczne, planowe, jakościowe, ukierunkowane, wczesne zarządzanie sprzętem, edukacja i szkolenie, bezpieczeństwo oraz TPM w biurze.

Analiza efektywności:  Audyt analizuje, czy wdrożone praktyki TPM przynoszą oczekiwane rezultaty, takie jak zwiększenie efektywności maszyn (OEE), redukcja awarii i przestojów, poprawa jakości oraz wzrost zaangażowania pracowników.

Identyfikacja obszarów do poprawy: Audyt identyfikuje słabe punkty i obszary, w których organizacja może usprawnić swoje praktyki TPM. Na podstawie wyników audytu opracowywane są plany działań naprawczych i doskonalących.

Monitorowanie postępów:  Audyty TPM są przeprowadzane regularnie, aby monitorować postępy w doskonaleniu praktyk TPM i zapewnić ciągłe doskonalenie. Są one również odpowiedzialne za sprawdzenie, czy odpowiednio amortyzuje się maszynogodzina w organizacji.

Zaangażowanie pracowników: Sprawdzenie zaangażowania pracowników w proces TPM.

Przykład audytu TPM

Posługując się przykładem audytu TPM przeprowadzonego przez Politechnikę Rzeszowską w zakładzie produkcyjnym w województwie podkarpackim, stwierdzono, że jak w wielu polskich firmach, maszyny często nie spełniają aktualnych norm bezpieczeństwa. W firmie przeprowadzono wewnętrzny audyt TPM, którego celem było sprawdzenie stanu technicznego maszyn oraz ich zgodności z minimalnymi wymaganiami dyrektywy 2009/104/WE. Przed rozpoczęciem audytu dokonano inwentaryzacji maszyn, a następnie przystąpiono do szczegółowej kontroli. Szczególną uwagę zwrócono na nożyce gilotynowe NG-8 z 1979 roku.

Audyt TPM w zakładzie produkcyjnym ujawnił szereg istotnych nieprawidłowości, które zagrażały bezpieczeństwu pracowników i zgodności z obowiązującymi przepisami. Szczegółowa kontrola nożyc gilotynowych NG-8 wykazała następujące problemy:

• Niesprawny wyłącznik główny:  Wyłącznik charakteryzował się nieprawidłowym oznakowaniem kolorystycznym, co utrudniało szybką identyfikację stanu maszyny. Stwierdzono luzy na wale łączeniowym stycznika, co wskazywało na potencjalną awarię i zagrożenie.
• Brak oznaczeń funkcji przycisków i przełączników: Niedostateczne oznakowanie elementów sterujących utrudniało bezpieczną i efektywną obsługę maszyny. Brak jasnych oznaczeń zwiększał ryzyko błędów operatorskich i potencjalnych wypadków.
• Niezabezpieczony tył maszyny:  Brak odpowiednich osłon i zabezpieczeń stwarzał bezpośrednie ryzyko dostępu do niebezpiecznego mechanizmu tnącego. Niezabezpieczony obszar stanowił poważne zagrożenie dla zdrowia i życia pracowników.

Zespół audytowy, opierając się na liście kontrolnej zgodnej z wymogami dyrektywy narzędziowej, skrupulatnie udokumentował wszystkie stwierdzone niezgodności. Wyniki audytu jednoznacznie wskazały na pilną potrzebę podjęcia natychmiastowych działań naprawczych, aby zapewnić bezpieczne warunki pracy i pełną zgodność z obowiązującymi przepisami.

Jak przeprowadzić audyt dla TPM Total Productive Maintenance?

Przeprowadzenie audytu TPM (Total Productive Maintenance) wymaga systematycznego podejścia, które można dostosować do różnych poziomów zaawansowania, od prostych list kontrolnych po złożone procedury. 

Celem audytu TPM jest dogłębna ocena stanu wdrożenia filarów Total Productive Maintenance, kluczowej strategii utrzymania ruchu. Audyt ma na celu identyfikację strat maszynowych, które obniżają efektywność produkcji, oraz weryfikację zgodności praktyk utrzymania ruchu z założeniami TPM.

Do efektywnego przeprowadzenia audytu TPM można wykorzystać elastyczne narzędzia audytowe, takie jak auditomat®. Poprzez systematyczną analizę i identyfikację obszarów do poprawy, audyt TPM przyczynia się do optymalizacji procesów produkcyjnych i zwiększenia konkurencyjności przedsiębiorstwa.

Poniżej podajemy przykład, jak wykorzystać narzędzia audytowe, takie jak auditomat®, do efektywnego przeprowadzenia audytu TPM:

Oto te punkty przedstawione jako funkcje systemu audytu TPM, z uwzględnieniem narzędzi takich jak auditomat®. Funkcje Systemu Audytu TPM:

Tworzenie Spersonalizowanych List Kontrolnych (auditomat®): Jest to opcja systemu, która umożliwia tworzenie elastycznych, spersonalizowanych list kontrolnych dostosowanych do specyfiki audytowanego obszaru, z wykorzystaniem narzędzi takich jak auditomat®.

Generowanie Różnorodnych Typów Pytań: Jest to funkcja, która pozwala na generowanie pytań kontrolnych (Tak/Nie), pytań ze skalą punktową oraz pytań formularzowych, umożliwiając kompleksową ocenę.

Organizacja Pytań Według Filarów TPM: Funkcja ta umożliwia grupowanie pytań według filarów TPM, co ułatwia analizę i identyfikację obszarów wymagających poprawy.

Wykorzystanie Ścieżek Audytowych: Dzięki temu, system implementuje ścieżki audytowe do systematycznego audytowania maszyn i obszarów, zapewniając kompleksowe pokrycie.

Ustawianie Celów Audytu i Monitorowanie Wskaźników: To funkcja, która daje możliwość na ustawianie celów audytu i monitorowanie kluczowych wskaźników (OEE, MTBF, MTTR) w celu oceny efektywności działań.

Dodawanie Szczegółowych Opisów i Zdjęć Referencyjnych: Dzięki tej funkcji, użytkownik może pozwolić sobie na dodawanie indywidualnych opisów i zdjęć referencyjnych do uściślenia standardów i dokumentowania stanu faktycznego.

Wykorzystanie Kodów QR do Identyfikacji Maszyn: Funkcja pozwala na wykorzystanie kodów QR do szybkiej identyfikacji audytowanych maszyn, usprawniając proces audytu.

Automatyczne Generowanie Raportów PDF: W tym wypadku, użytkownik może automatycznie generować raporty PDF, co oszczędza czas i zapewnia spójność dokumentacji.

Dokumentowanie Wyników Audytu za Pomocą Zdjęć: Funkcja daje możliwość dokumentowania wyników audytu za pomocą zdjęć, które zapewniają wizualne dowody.

Podsumowanie

Przeprowadzenie audytu TPM w kontekście Lean Management jest kluczowym elementem strategii ciągłego doskonalenia w każdej organizacji produkcyjnej. Regularne audyty pozwalają nie tylko na identyfikację obszarów wymagających poprawy, ale także na monitorowanie postępów i zapewnienie, że praktyki TPM są skutecznie stosowane.

Czy Twoja firma w pełni wykorzystuje potencjał TPM Lean? Nie czekaj, aż problemy same się ujawnią – przejmij kontrolę nad efektywnością swojej produkcji już dziś! Skorzystaj z nowoczesnych narzędzi audytowych, takich jak auditomat®, aby przeprowadzić kompleksowy audyt TPM i zidentyfikować obszary do poprawy. Zapewnij swojej firmie przewagę konkurencyjną, zwiększ efektywność i popraw bezpieczeństwo pracy.